Niewypłacalność jako pojęcie jest dosyć jasne – stanowi o braku zdolności dłużnika do realizacji swoich zobowiązań finansowych.
Natomiast termin zagrożenie niewypłacalności nie jest już tak jednoznacznym pojęciem. Polski ustawodawca podjął się zdefiniowania pojęcia w art. 6 ust. 3 prawa restrukturyzacyjnego poprzez określenie jej jako: „(…) dłużnika, którego sytuacja ekonomiczna wskazuje, że w niedługim czasie może stać się niewypłacalny” Czy zacytowana definicja jest jasna i oczywista dla wszystkich? Dla nas prawników, doradców restrukturyzacyjnych czyli osób na co dzień uczestniczących w postępowaniach restrukturyzacyjnych czy upadłościowych zrozumienie jej nie stanowi większego problemu. Wiemy jednak z doświadczenia, że z uwagi na użycie nieostrych pojęć dla wielu osób stanowi problem. Oparcie definicji na zwrotach:
- „sytuacja ekonomiczna” czyli co?
- „w niedługim czasie” czyli tydzień czy kwartał?
- „może stać się” jaki przyjąć stopień prawdopodobieństwa?
Brak jednoznacznego sposobu interpretacji wskazanych zwrotów stanowi bardzo często duży problem w ocenie kondycji finansowej własnego przedsiębiorstwa.
Czynniki ryzyka mogące wystąpić przy niewypłacalności:
- problemy finansowe: nadmierny dług, brak płynności finansowej i niewłaściwe zarządzanie kapitałem są kluczowymi czynnikami ryzyka niewypłacalności;
- zmiany na rynku: zmiany w warunkach rynkowych, takie jak spadek popytu na produkty lub usługi, wzrost konkurencji lub zmiany regulacyjne (wzrost obciążeń podatkowych czy składek ZUS);
- błędy zarządzania: niewłaściwe decyzje dot. zarządzania klientami, brak adaptacji do zmieniających się warunków rynkowych oraz nieprzemyślane inwestycje;
- kryzys gospodarczy: recesja, inflacja, spadki konsumpcji lub ograniczony dostęp do finansowania.
Wszystkie wskazane powyżej czynniki jak i każdy z osobna mogą negatywnie wpłynąć na przychody, a tym samym zdolność do spłacania zobowiązań, co długoterminowo prowadzi do osłabienia sytuacji finansowej podmiotu i może zagrozić niewypłacalnością.
Strategie przeciwdziałania niewypłacalności – jak starać się uniknąć niewypłacalności?
- zarządzanie finansami: skuteczne zarządzanie finansami jest kluczowe. Obejmuje nie tylko bieżące monitorowanie płynności czy kontrolę nad długiem, ale również optymalne wykorzystanie kapitału. Co ważne istotne jest, aby ocena finansowa nie była oparta jedynie na analizie wskaźnikowej, rachunkowej – którą de facto można najszybciej i najłatwiej przeprowadzić, ale aby ocenić skutecznie ryzyko zagrożenia płynności. Kluczowym może okazać się sporządzenie planu finansowego, aby ocenić w jakim czasie i na jakim poziomie może wystąpić brak pokrycia planowanych wydatków;
- dywersyfikacja: rozproszenie źródeł przychodów może zmniejszyć ryzyko. Firmy powinny unikać zbyt dużego uzależnienia od jednego produktu, usługi czy klienta;
- analiza rynku: stała analiza rynku i śledzenie trendów pozwalają na wczesne wykrycie ewentualnych zmian, co umożliwia szybszą reakcję i dostosowanie strategii;
- odpowiednie zarządzanie ryzykiem: wdrożenie odpowiednich strategii zarządzania ryzykiem, w tym ubezpieczeń; ;
- „plan B”: opracowanie alternatywnego planu na wypadek niewypłacalności może pomóc w szybkiej reakcji i minimalizacji strat;
- realna ocena: realna ocena możliwości pozyskania finansowania i realizacji planów.
Powyższe działania mogą zminimalizować negatywne skutki potencjalnych zdarzeń kryzysowych.
Pamiętaj!
Nie każdy biznes się udaje, czasem warto w porę przerwać działania nieprzynoszące efektów czy tzw. spiralę zadłużenia i podjąć realne działania restrukturyzacyjne, niż uparcie kontynuować przyjęty model działania.
Podsumowanie:
Zagrożenie niewypłacalności jest realne zarówno dla przedsiębiorstw, jak i osób prywatnych. Często przedsiębiorca stoi przed dylematem czy stan jego firmy to jedynie zagrożenie niewypłacalności czy już niewypłacalność. Dlatego istotnym jest, aby w ramach prowadzonych działań, przedsiębiorcy korzystali z planów finansowych. Zrozumienie czynników ryzyka oraz wdrożenie odpowiednich strategii przeciwdziałania stanowi kluczową ochronę.
Chcesz dowiedzieć się więcej? Zapraszamy do kontaktu.